Human Planet 7 Rivers - Friend and ...

Human Planet 7 Rivers - Friend and Foe, human planet (planeta ludzi)

s [ Pobierz całość w formacie PDF ]
{143}{286}Tylko jedna istota|opanowała każdy zakštek ziemi.{334}{417}Tymi istotami jestemy my.{447}{596}Na całym wiecie wykorzystujemy|swš pomysłowoć, by przeżyć w dziczy,{612}{754}z dala od wielkich miast,|twarzš w twarz z surowš naturš.{787}{871}Oto Planeta Ludzi.|W tłumaczeniu titi.{1114}{1206}Rzeki zawsze przycišgały ludzi.{1315}{1464}Rzeki płynš przez każde rodowisko,|dajšc nam to, co do życia niezbędne:{1472}{1533}wieżš wodę...{1563}{1610}...pożywienie...{1661}{1730}...i gotowe drogi.{1773}{1890}Ale to, co dajš,|równie szybko mogš odebrać.{1891}{1941}Mogš wylać,{1942}{2004}zamarznšć,{2005}{2102}a czasem zupełnie zniknšć.{2155}{2258}Rzeki zmuszajš nas|do podejmowania ryzyka.{2259}{2349}Oto niesamowite historie o przeżyciu{2350}{2455}w najbardziej nieprzywidywalnym|ze wszystkich rodowisku.{2797}{2910}RZEKI|PRZYJACIELE I WROGOWIE{3095}{3189}Nastała pora monsunu i potężny Mekong,{3190}{3302}największa rzeka południowowschodniej|Azji, występuje z brzegów.{3344}{3420}Pomiędzy Kambodżš a Laosem{3421}{3534}pršd Mekongu utworzył|najszersze bystrza na wiecie.{3806}{3908}Wodospady Khone wietne sš do|połowu ryb, lecz bardzo niebezpieczne...{3930}{4031}...co Sam Niang, miejscowy rybak,|wie aż za dobrze.{4243}{4343}{Y:i}Sieć jest dla mnie niebezpieczna.{4375}{4482}{Y:i}Jeli zarzucę jš w złym kierunku,|mogę zginšć.{4491}{4586}{Y:i}Boję się, że woda mnie wcišgnie.{4587}{4684}{Y:i}Nikt nie pospieszy mi z pomocš.{4729}{4843}Migrujšce ryby, które tu uwięzły,|czekajš, by wpłynšć w bystrze.{4972}{5063}Sam Niang dla ich złowienia|ryzykuje życiem.{5064}{5166}Ma do wykarmienia|siedmioosobowš rodzinę.{5181}{5271}Zaczyna łowić z brzegu, niedaleko domu.{5430}{5574}Podczas monsunu Mekong przybiera|20-krotnoć swej normalnej objętoci,{5575}{5684}co wprawdzie zwiększa iloć ryb,|lecz utrudnia ich połów.{5689}{5809}{Y:i}Boję się, że zelignę się|do wody po deszczu.{5848}{5931}{Y:i}Skały sš pokryte szlamem.{5940}{6016}{Y:i}Trzeba ić bardzo ostrożnie.{6136}{6230}Ranek mija,|a jego sieć wcišż jest pusta.{6268}{6384}Jest jeszcze jedna możliwoć -|wysepka poza głównym bystrzem.{6415}{6527}Lecz by się tam dostać, Sam Niang|musi zaryzykować życiem.{6853}{7001}W porze suchej rozpišł ponad bystrzem|linę ze starego kabla i kawałków sznura.{7108}{7225}{Y:i}Na linie muszę być bardzo ostrożny.{7246}{7321}{Y:i}Jeli zelizgnę się - zginę.{7323}{7406}{Y:i}Nie chcę tego, ze względu na dzieci.{7569}{7673}O tej porze roku przepływ|jest tu prawie dwukrotnie taki,{7676}{7811}jak w wodospadzie Niagara:|ponad 11 milionów l/sek.{9084}{9178}Przedostał się do swego|najlepszego łowiska.{9437}{9498}Burzliwe pršdy naganiajš ryby,{9499}{9601}i Sam Niang niebawem złowi|kolację dla swej rodziny.{9659}{9806}Choć jest tu mnóstwo ryb, on może|przynieć jedynie parę kilo na raz.{9931}{10043}Przy większej iloci|mógłby stracić równowagę.{10500}{10607}Dzi Sam Niang wygrał|swš bitwę z Mekongiem.{10608}{10735}Jutro, by nakarmić rodzinę,|będzie musiał podjšć jš znowu.{10843}{10949}Nie tylko siła wody sprawia,|że rzeka jest niebezpieczna.{10980}{11046}Również jej nieobliczalnoć.{11107}{11244}Prawidłowa interpretacja rzeki|może zaważyć na życiu lub mierci.{11283}{11412}Dolina Zanskar to ukryta|na krańcach Tybetu kraina{11413}{11473}w sercu Himalajów.{11474}{11569}W zimie jest odcięta przez nieg.{11570}{11638}Drogi w obie strony sš nieprzejezdne.{11832}{11932}Stanzin musi doprowadzić|dwójkę swoich dzieci do szkoły,{11933}{12034}lecz najbliższa oddalona jest o 100 km{12035}{12167}i jedyny sposób, jak się tam dostać,|to przejć przez zamarzniętš rzekę.{12263}{12399}To szeciodniowa wyprawa,|tak niebezpieczna, że ma nawet nazwę:{12400}{12476}Chadar - lodowa pokrywa.{12539}{12682}Muszš stawić czoła minusowym temperaturom,|lawinom i lodowatej wodzie.{12796}{12863}Zapisy zaczynajš się za tydzień.{12864}{12983}Czas wybrać się do szkoły, w ogromnš,|jak dla 11-letniej Dolkar, podróż.{12986}{13126}{Y:i}Niebo jest czyste, Dolkar.|Dobry moment, by wyruszyć.{13168}{13275}14-letni brat Dolkar,|Chosing, też z nimi idzie.{13382}{13454}Rodzina przygotowuje się do podróży.{13457}{13570}{Y:i}- Dolkar, masz wszystko przygotowane?|- Tak.{13579}{13688}Matka zrobiła im na drutach|wełniane, grube skarpety dla ochrony.{13806}{13880}{Y:i}Pasujš ci skarpety?{13901}{13960}{Y:i}Uważaj na siebie, Dolkar.{13962}{14089}{Y:i}Ale nie bój się Chadaru.{14090}{14229}{Y:i}- Będziesz się bała?|- Nie, jeli idę z tobš.{14328}{14427}Brat i siostra sš uzależnieni|od odwagi i umiejętnoci swego ojca.{14585}{14694}{Y:i}Ucz się pilnie|i uważaj na siebie, kochanie.{14719}{14838}To na pewno najryzykowniejsza|droga do szkoły pod słońcem.{14841}{14922}{Y:i}Uważajcie i nie przeziębcie się.{14923}{15000}{Y:i}Dolkar, Stanzin, bšdcie ostrożni.{15440}{15566}Wiosenne roztopy zaczęły się wczeniej,|co martwi Stanzina.{15726}{15865}{Y:i}Będzie ciężko.|Ale do szkoły trzeba się dostać.{15950}{16065}{Y:i}Nie idzie się na Chadar|bez ważnego powodu.{16068}{16176}{Y:i}Idę, by moje dzieci|dostały się do szkoły.{16204}{16276}{Y:i}Chodcie, nic się nie bójcie.{16426}{16527}Stanzin musi się upewnić,|że lód ich uniesie.{16530}{16625}{Y:i}Gdy sprawdzam lód,|czuję pod dłoniš wibracje.{16628}{16729}{Y:i}Umiem stwierdzić,|czy lód wytrzyma naszš wagę.{16856}{16947}Jego biegłoć|jest natychmiast testowana.{16948}{17071}{Y:i}Idcie wcišż za mnš.|Cały czas.{17290}{17436}Niebezpieczeństwo leży nie tylko|pod nogami. Jest jeszcze inne - lawiny.{17585}{17631}{Y:i}Skšd bierze się lawina?{17634}{17713}{Y:i}Tam jest dużo niegu.{17721}{17805}{Y:i}Musimy ić innš drogš.{17842}{17961}Przed siedmioma dniami lawina|zabiła człowieka na rzece Zanskar.{18360}{18479}Niezwykłe wiosenne słońce|przysparza kolejnego problemu.{18480}{18565}Pršd rzeki roztopił już lód.{18739}{18842}Stanzin musi znaleć|drogę, omijajšcš przeszkodę.{18960}{19082}{Y:i}Możemy ić tędy albo tędy.|Poczekajcie tu.{19190}{19280}Jedyna droga wiedzie przez wšskš półkę.{19282}{19380}{Y:i}Chodcie! Tędy przejdziemy!{19675}{19775}Półka ma tylko 20 cm szerokoci|i jest pokryta niegiem.{19848}{19958}10 metrów poniżej płynie|lodowata rzeka.{20079}{20197}Na końcu półki znajdujš się|metalowe bolce, ułatwiajšce zejcie.{20213}{20325}Chosing już zszedł.|Teraz kolej na Dolkar.{20389}{20452}{Y:i}Chod, Dolkar!{20499}{20561}{Y:i}Chod. POWOLI. POWOLI.{20708}{20764}{Y:i}Daj mi rękę.{20838}{20954}{Y:i}Postaw tu stopę.|Teraz druga stopa.{21048}{21119}{Y:i}Id po kamieniach.{21367}{21432}{Y:i}Boję się.{21582}{21633}{Y:i}Teraz chod.{21636}{21768}{Y:i}- Mogę tam postawić stopę?|- Tak. Złap się kijka.{22096}{22135}Nie mogš zwlekać.{22169}{22306}Noc zapada szybko, a temperatura|gwałtownie spadnie do -30 st. Celsjusza.{22307}{22408}Na szczęcie Stanzin zna|jaskinię w pobliżu.{22598}{22667}{Y:i}Masz suche rękawiczki?{22670}{22780}{Y:i}- Wszytko dobrze? - Tak.|- Włóż skarpety.{22815}{22905}{Y:i}Włóż też to, żeby się nie przeziębić.{23004}{23060}Dzieciaki potrzebujš snu.{23061}{23171}Czeka ich jeszcze|najniebezpieczniejsza częć Chadar.{23394}{23461}Nie cała droga jest harówkš.{23496}{23589}Ale dla Dolkar zbliża się koniec zabawy.{23590}{23701}Jako najmniejsza, pierwsza czuje zimno.{23702}{23806}Zaczyna zostawać w tyle.{23807}{23901}Mała dziewczynka|na rozmarzajšcej rzece,{23902}{24005}pomiędzy największymi|górami na wiecie.{24542}{24613}Czeka ich ostatni etap.{24710}{24815}{Y:i}Jeli wpadniesz do wody,|zostaje ci 8 minut życia.{24924}{25030}{Y:i}- Nie wyprzedzaj. Możesz wpać do wody.|- Dobrze.{25125}{25233}Roztapiajšcy się lód|zostawił tylko wšziutkš półkę.{25352}{25497}Poczekajcie tu.|Pójdę pierwszy i sprawdzę.{25599}{25700}Lód jest cienki. Stanzin obawia się,|że może nie utrzymać ich ciężaru.{25881}{25995}Gdy nań wchodzi,|lód zaczyna się kruszyć.{26149}{26215}{Y:i}To naprawdę straszne.{26402}{26550}Ciężar Stanzina osłabił lód, więc|dzieci muszš pokonać go same.{26577}{26629}{Y:i}- Dolkar!|- Tak?{26630}{26723}{Y:i}Chod, powoli... na kolanach.{26756}{26852}{Y:i}Trzymaj się jak najdalej od krawędzi...{26855}{26921}{Y:i}powoli.{26929}{27013}{Y:i}Jest cienki, może pęknšć.{27604}{27644}{Y:i}Ostrożnie!{27645}{27729}Dolkar już przeszła, czas na Chosinga.{27840}{27942}{Y:i}Jest bardzo cienki, bšd ostrożny.{28015}{28142}Dzięki biegłoci swego ojca,|dzieci pokonały Chadar całe i zdrowe.{28143}{28209}Szeć dni na zamarzniętej rzece.{28295}{28422}Himalajskie miasteczko Leh,|cel podróży dzieci.{28423}{28555}Biegnš prosto do szkoły.|Czasu starczy tylko na pożegnanie.{28571}{28641}{Y:i}Uczcie się pilnie, OK?{28679}{28771}{Y:i}Uważaj na siebie, tato.{28851}{28974}{Y:i}Zadzwonię do was|i wylę wam pienišdze.{28984}{29049}{Y:i}Dużo się ucz, tak?{29425}{29530}Stanzina czeka teraz|samotna droga powrotna.{29613}{29732}Topniejšcy na rzece lód|nie tylko utrudnia podróż.{29733}{29852}Gdy skuta lodem rzeka rozmarza,|dryfujš po niej tony lodu;{29853}{29966}potancjalna katastrofa nawet|w sercu nowoczesnego miasta.{29996}{30064}W stolicy Kanady, Ottawie,{30065}{30202}wiosenne roztopy zamieniły rzekę Rideau|we wroga publicznego numer 1.{30203}{30309}Niebezpiecznym miejscem jest kładka|dla pieszych na zamarzniętym wodospadzie...{30349}{30450}...przewężeniu, gdzie Rideau|uchodzi do rzeki Ottawy.{30624}{30729}Jest koniec lutego|i również tu topnieje lód.{30730}{30872}Kawały lodu grożš uformowaniem zapory,|co może prowadzić do potężnej powodzi.{30902}{31007}Naturalne niebezpieczeństwo|wymagajšce miałej interwencji człowieka.{31112}{31201}Poznajcie kolesi od lodowych zapór.{31271}{31404}Ich praca to nie tylko przewidywanie|natury, muszš jš też pokonać.... [ Pobierz całość w formacie PDF ]