humanistyczny2008

humanistyczny2008, nauka; szkoła; edukacja; kształcenie, Egzamin gimnazjalny, Egzamin gimnazjalny - część ...

s [ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU
WPISUJE UCZEŃ
UZUPEŁNIA ZESPÓŁ
NADZORUJĄCY
KOD UCZNIA
DATA URODZENIA UCZNIA
miejsce
na naklejkę
z kodem
dzień miesiąc
rok
dysleksja
EGZAMIN
W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZJUM
Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW HUMANISTYCZNYCH
Instrukcja dla ucznia
KWIECIEŃ 2008
1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 13 stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę urodzenia.
3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.
4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym
tuszem/atramentem. Nie używaj korektora.
5. W zadaniach od 1. do 20. są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D.
Odpowiada im następujący układ na
karcie odpowiedzi
:
Czas pracy:
120 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 50
Wybierz tylko
jedną
odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej
literą, np. gdy wybrałeś odpowiedź A:
6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się
pomylisz,
błędne zaznaczenie otocz kółkiem
i
zamaluj inną odpowiedź.
7. Rozwiązania zadań od 21. do 32. zapisz czytelnie i starannie
w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
8. Redagując odpowiedzi do zadań, możesz wykorzystać miejsca opatrzone
napisem
Brudnopis
. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane
i oceniane.
Powodzenia!
GH-1-082
Dorastanie
Tekst I
Kiedy młody człowiek dorasta, pojawiają się natarczywe pytania: kim jestem i jakie
jest moje miejsce w świecie, pytania, na które u progu dorosłości trudno jest odpowiedzieć.
Świat niegdyś dostarczał gotowych wzorów zachowań, a teraz oczekuje od
dorastającego samodzielnych rozwiązań. Z reguły dorastający nie jest jednak gotowy do
samodzielnego zmierzenia się z problemami wieku dojrzewania, szuka więc podobnych sobie
ludzi, by nadawać sens swemu życiu i swemu miejscu w świecie. Tak powszechne i silne
dążenie, aby przynależeć do jakiejś grupy rówieśniczej, wynika przede wszystkim
z pragnienia odkrycia, kim się jest w porównaniu z innymi, i zrozumienia, co się znaczy dla
innych. Właśnie ci „inni” stają się zwierciadłem, w którym można uczyć się rozpoznawać
siebie, w ich ideałach szukać prawd, którym można pozostać wiernym.
Swoistym przykładem dochowywania wierności tym prawdom jest nietolerancja,
z jaką młodzież traktuje wszystko to, co nie mieści się w granicach grupy, do której należy.
Poszukując absolutnych wartości i prawd, młodzi ludzie stają się surowymi sędziami świata
dorosłych, w którym żyją. Krytykują go za życie w półprawdach i obłudę.
Okres dojrzewania staje się więc poważnym wyzwaniem dla dorastającego, który już
nie jest dzieckiem, ale też nie jest jeszcze dorosłym. Ten czas próby dla młodzieży
poszukującej własnej tożsamości to również sprawdzian dla rodziców, wychowawców
i całego społeczeństwa. Świat pełen sprzeczności, niejednoznaczności, któremu nieobce są
agresja, nietolerancja i rasizm, niewątpliwie utrudnia dorastającemu człowiekowi,
poszukującemu jasnych i jednoznacznych wzorców, wybór swego miejsca w życiu. Wydaje
się jednak, że zrozumienie przez dorosłych problemów młodzieży, cierpliwość dla jej zmagań
w walce o siebie pozwalają młodym ludziom na pozytywne rozwiązanie kryzysu okresu
dojrzewania. Sprawiają, że może to być okres szansy, a nie tylko zagrożenia.
Na podstawie: Mariusz Ozon,
Czas między dzieckiem a dorosłym
, [w:] „Edukacja i Dialog” 2003, nr 3.
Na podstawie tekstu I wykonaj zadania od 1. do 6.
Zadanie 1. (0-1)
Według autora tekstu młody człowiek, rozwiązując swoje problemy, zazwyczaj szuka
wsparcia u
A. rodziców.
B. rówieśników.
C. psychologów.
D. wychowawców.
Zadanie 2. (0-1)
Postawę dorastającej młodzieży wobec świata dorosłych cechuje
A. wyrachowanie.
B. obojętność.
C. krytycyzm.
D. ugodowość.
Strona 2 z 13
Zadanie 3. (0-1)
Według młodych ludzi światu dorosłych brakuje
A. szczerości.
B. przedsiębiorczości.
C. wierności w przyjaźni.
D. odpowiedzialności za swoje czyny.
Zadanie 4. (0-1)
Na które pytanie dorastający człowiek chce znaleźć odpowiedź?
A. Jak pozostać dzieckiem?
B. Kiedy stanę się dorosłym?
C. Czym jest szczęście?
D. Kim jestem wobec innych?
Zadanie 5. (0-1)
O powinnościach dorosłych wobec młodzieży autor mówi w akapicie
A. pierwszym.
B. drugim.
C. trzecim.
D. czwartym.
Zadanie 6. (0-1)
Zdaniem autora tekstu dorastanie może stać się
okresem szansy, a nie tylko zagrożenia
,
jeśli dorośli
A. przestaną interesować się problemami młodzieży.
B. narzucą młodzieży własne wzorce postępowania.
C. zdadzą sobie sprawę z problemów młodzieży.
D. staną się surowymi sędziami młodzieży.
Tekst II
Tymczasem Bolesław
1
[Krzywousty], Marsowe
2
chłopię, wzrastał w siły i lata i nie
oddawał się próżnemu zbytkowi, jak to zwykli czynić chłopcy w jego wieku, lecz
gdziekolwiek zasłyszał, że wróg grabi, tam natychmiast spieszył z rówieśnymi młodzieńcami,
a częstokroć potajemnie z nieliczną garstką zapędzał się do kraju nieprzyjacielskiego
i spaliwszy wsie, przyprowadzał jeńców i łupy. Już bowiem wiekiem chłopię, lecz zacnością
starzec, dzierżył
3
księstwo wrocławskie, a jeszcze przecież nie uzyskał godności rycerza. A że
w myśl ogólnych nadziei zapowiadał się na młodzieńca wybitnych zdolności i już widoczne
były w nim zadatki wielkiej sławy rycerskiej, kochali go wszyscy możni, ponieważ
dopatrywali się w nim kogoś wielkiego w przyszłości.
Tenże chłopczyna, z Marsowego zrodzon rodu, pewnego razu wyruszył na Pomorze,
gdzie już wyraźniej objawił sławę swojego imienia. Albowiem takimi siłami obległ gród
Strona 3 z 13
Międzyrzecze i z taką gwałtownością doń szturmował, że w kilku dniach zmusił jego załogę
do poddania się. [...] Wróciwszy stamtąd, niezmordowany chłopiec dał nieco wytchnienia
rycerzom, lecz zaraz powiódł ich tamże z powrotem. A pragnąc ujarzmić kraj barbarzyńców,
nie dbał o to, by najpierw łupy zbierać i wzniecać pożary, lecz przemyśliwał nad zajęciem ich
warowni i miast lub nad ich zniszczeniem. [...] Uprowadził też stamtąd mnogie łupy i jeńców,
a z wojownikami postąpił wedle prawa wojennego. [...]
Władysław [Herman] przeto widząc, że chłopiec dochodził już lat męskich i że
zajaśniał czynami rycerskimi, a wszystkim mądrym ludziom w państwie się podobał,
postanowił przypasać mu miecz w uroczystość Wniebowzięcia Panny Marii i przygotował
w mieście Płocku wspaniałą uroczystość. Gdy więc wszyscy się przygotowywali i na tę
uroczystość pospieszali, doniesiono, że Pomorzanie oblegli gród Sątok, a żaden z dostojników
nie śmiał wyruszyć przeciw nim. Wbrew sprzeciwom wielu Marsowy chłopiec popędził tam,
odniósł zwycięstwo nad Pomorzanami i wracając [jeszcze] jako giermek, [a już] jako
zwycięzca, pasowany został przez ojca na rycerza i z niezmierną radością odprawił tę
uroczystość. I nie sam jeden owego dnia przepasany został pasem rycerskim, bo ojciec
z miłości i dla uczczenia syna dał [tegoż dnia] oręż wielu [jego] rówieśnikom.
Anonim tzw. Gall,
Kronika polska
, tłum. R. Grodecki, Wrocław 1989.
1
Bolesław Krzywousty, syn Władysława Hermana, urodził się ok. 1085 r., zmarł w 1138 r.
2
Mars – w mitologii rzymskiej bóg wojny.
3
Dzierżyć – trzymać; tu: sprawować władzę.
Zadanie 7. (0-1)
Gall pisze o Bolesławie
Marsowe chłopię
, aby podkreślić jego
A. wyniosłość.
B. ostrożność.
C. dorosłość.
D. waleczność.
Zadanie 8. (0-1)
Z jakiej dynastii wywodził się Bolesław Krzywousty?
A. Jagiellonów.
B. Wazów.
C. Piastów.
D. Sasów.
Zadanie 9. (0-1)
W okresie dorastania Bolesław zapowiadał się na znakomitego
A. stratega.
B. sędziego.
C. dyplomatę.
D. podróżnika.
Strona 4 z 13
Zadanie 10. (0-1)
Stwierdzenie Galla:
wiekiem chłopię, lecz zacnością starzec
oznacza, że Bolesław był
A. młody, więc niedojrzały.
B. młody, ale godny szacunku.
C. młody, więc szczery.
D. młody, ale zgorzkniały.
Zadanie 11. (0-1)
Co było następstwem wypraw Bolesława przeciwko Pomorzanom?
A. Gniew króla.
B. Bunt możnych.
C. Uznanie ojca.
D. Hołd rycerzy.
Zadanie 12. (0-1)
Gall opowiada o czynach młodego Bolesława
A. z uznaniem.
B. z dystansem.
C. z ironią.
D. z humorem.
Zadanie 13. (0-1)
Dorastanie Bolesława Krzywoustego przypadło na przełom wieków
A. X i XI.
B. XI i XII.
C. XII i XIII.
D. XIII i XIV.
Zadanie 14. (0-1)
Słowo
giermek
oznaczało w średniowieczu
A. młodego rycerza, który uczestniczył w wyprawie wojennej u boku króla lub księcia.
B. młodzieńca o wybitnych zdolnościach, który zapowiadał się na znakomitego polityka.
C. młodego rycerza, który walcząc u boku króla, stosował się do prawa wojennego.
D. młodzieńca, który pełniąc służbę przy rycerzu, przygotowywał się do stanu rycerskiego.
Strona 5 z 13
[ Pobierz całość w formacie PDF ]