Huterski opracowanie finanse I(1), Studia UMK FiR, Licencjat, I rok, Finanse R.Huterski (w) D.Krupa (ć), Finanse
s
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Pie iądz i a ki-zaalaz ó pie iądza uz aje się Su eró-i h pie iądz iał harakter jed osteko ra hu koh a ie o iegozłoto i sre ro ło prze hoa e u kapła ó , którz ustalali etych metali i wydawali potwierdzenia na glinianych tabliczkach)-pie iądz to aro poja ił się da ilo ie for ie złotej ka zki o określo ej adze- banco– stół- kwity depozytowe– pot ierdzał posiada ie depoz tu- noty bankowe -za ierał prz rze ze ieankiera zamiany danej noty na kruszec okazicielowi-pa iki a ko e,ikają e z raku ogra i ze e isji pie iądza, z usił iele rządó doograniczenia przywileju emisyjnego do grupy kilku, a z czasem nawet do jednego banku-po stał a ki e is j e- baki e is j e z zase za zęł speł ia oraz ię ej zada stał się a ka i e trali.. Powsta ie pie iądza i a ków e tral y h- System z Bretton Woods -lip uroku, pod zas Ko fere ji Waluto ej i Fi a so ej Narodó-po oła o do ż ia Międz arodo Fu dusz WalutoMFW i da k Ś iato-podjęto pró ę prz gotoania nowego systemu walutowego (sste polegał a pro adze iuezpośred iejiaa złoto jed ie dolara a er ka skiego, i e alut s ste u łwymieniae a dolara edług kursu, którego dopusz zal e od h le ieosiło t lko ± %, pa st a ogł sta ilizo a kurs s ojej alut przez za iąga ie poż zekMFW (system dewizowo-złot )-pro le Sta ó )jed o zo h z defi teudżetospo odo ał za ieszenieie ial oś i dolara a złoto listopadzieroku i ostate z upadek s ste u zar uroku- ERM (Exchange Rate Mechanism) -Me ha iz Kursó Walutoh-progra , ra a h któregokraje zło ko skie Europejskiej Wspól ot Gospodar zej zgodził się utrza par tet kursówymiany ich walut.-usta o io o gra i e dopusz zal h aha kursó dla każdej par alut jeśli z ia a kursualuto ego z liżała się do gra i , a ki e tral e da h d ó h krajó i ter e io ał a r ku)-kłopot ERMroku, które dopro adził do za h ia ia ałego Europejskiego S ste uMo etar ego EMSusił z iększe ie dopusz zal h gra i aha kursóalut do ± %.- EMS (European Monetary System) - Europejski System Walutowy - porozumienie, na mocyktóregoiększoś krajó U ii Europejskiej po iązała s oje alut , zapo ie z t duż i h zajefluktuacjom-s ste został zorga izo aroku dla sta ilizo a ia kursóalutoh i prze i działa iai fla ji kraja h zło ko ski h-składał się o z Europejskiej Jed ostki Waluto ej- ECU (European Currency Unit), MechanizmuKursó Walutoh- ERM (Exchange Rate Mechanism), systemu interwencyjnego i kredytowegoa kó e tral h oraz z Europejskiego Fu duszu Współpra Waluto ej-ECU ła jed ostką alut rozra hu ko ej opartej o alut pa st u zest i zą h EMS, ają ąspieraia ę iędz arodo ą ra a h U ii Europejskiej-e zes h lata h dzie ię dziesiąt h, s ste z alazł się pod presja oraz ardziejzróż i o a ej polit ki i s tua ji gospodar zej posz zegól h pa st zło ko ski h- Traktat z Maastricht -podpisalutegoroku przez d a aś ie pa st zło ko ski hEuropejskiej Wspól ot Gospodar zej, po ołał do ż ia jej iejs e U ię Europejską- EMU (Economic and Monetary Union, European Monetary Union)–Europejska Unia Monetarna -składo a U ii Gospodar zej i Waluto ej, została fakt z ie pro adzonaz dniem 1 stycznia 1999roku2. Euro -i stytu jo al e podstawy wspól ej waluty europejskiej-jede aś ie krajó U ii Europejskiej prz jęło za roże ie kursóia s oi hwalut narodowychzględespól ej alut euro, z ta data za zęła fu k jo o a spól a aluta euro, aletylko wfor ie ezgotó ko ej-od st z iaroku euro zastąpiło ędą e o iegu a k ot i o et alut arodoh- ERM2 (Exchange Rate Mechanism) -Me ha iz Kursó Walutoh-odroku, z iązku zpro adze ie euro, jede aś ie alut U ii Europejskiej a zględe sie ie kurs szte, z liżad e aha ia ie ogą ię iejs a, a alut krajó stref euro stał się zasadzie lokalifora i spól ej alut3. Instrumenty banku centralnegoPośred ie:operacje otwartego rynkuopera je a papiera h artoś ioh e ito a h przez a ki e tral einterwencje na rynku walutowymrezer o o iązko e i depoz t spe jal edezpośred ie-odgór e arzu a ie ogra i ze i zakazó :pułap kred to eaga ia o do płoś iaga ia o do struktur akt ó i pas óPerswazja moralna - nieformalne ustne sugestie, naciski-podejś ie tra sak j e-istotą pie iądza jest t lko to, o sposó po sze h , ieod ołal iat h iastoożekorz sta e jako środek płat i z prz zakupie to aró i usługzasad i za róż i a iedz pie iądze a ii akt a i fi a soi-podejś ie płoś io e-hodzi z założe ia, że róż e akt a ogą speł ia fu k je pie iądza,jeśli harakter zują się odpo ied ia płoś iąAgregaty monetarne:- M0 -pie iądz a ku e tral ego z a ró ież azą o etar ą oraz pie iądzeielkiej o-o ej uje gotó kę a k ot i o eto iegu oraz środki pie ięż e a ra hu ka h a kókomercyjnych w banku centralnym- M1 -pie iądz tra sak j-o ej uje artoś a k otó i o et z ajdują h się o iegu orazsta środkó pie ięż h lud oś i i pod iotó gospodar z h a ra hu ka h t pu a’ ista,ra hu ka h ieżą h, ra hu ka h zekoh- M2 -M + depoz t krótkoter i o e oraz sta środkó a ra hu ka h osz zęd oś ioh, atakże i e i stru e t fi a so e, p. eksle, o pie ięż e o harakterze krótkoter i o- M3 - M2 + depozyt, o liga je i i e papier artoś io e śred io- i długoter i o e. Po iar pie iądza„Ko ar”For uło a e są skraj e opi ie: od ałko itego eli i o a ia udziału pa st a aż po jegorozszerza ie kształto a iu gospodarki. Na tle stosu kó polit z h gląda to tak:-li erało ie-postulują szeroki zakres s o odgospodar e, o pro adzi do ogra i ze iaspra iedli oś i podziale do hodu i ajątku,-so jaliś i-postulują szersz zakres udziału pa st a gospodar e i ogra i zenieswobody w jejkształto a iu oraz ię ej spra iedli oś i, z li ak e t położo e są a role prapro esiegospodarowania,-ko ser at ś i-podkreślają ardziej z a ze ie kapitału, postulują jego uprz ilejo a ie.I. . . )akres i for a i gere ji pa stwaI.1.2. Wyborcze cykle polityczne /koniunkturalne/W or ze kle polit z e dziedzi ie spra o a ia rządó przez partie polit z e to arz sząkli z e u kształto a iu się poglądó a gospodarkę. Oz a za to, żeikoró jestuzależ io od s tua ji gospodar zej.Li erało ie al zą owolny rynek, niski poziom inflacji-ted pod urze i pra o iierają so jalistó , którz o ie ują popra ę aru kó pra ispra iedli podział-pod zas rządó so jalistó roś ie i fla ja, po ie aż i h polit ka jest ardzo ekspa sa- ludzie wyierają li erałó , a uregulo ali gospodarkę itd.I. . . Przykłady zyików produk ji:asz, urządze iaziemia (grunty oraz surowce naturalne)kapitał do ra służą e do produk ji ih dó r p. ud ki,pra asiłek ludzkiwiedza (know-how)o o zes e podejś ieI. . . Ry koweNa r ku spot kają się ko su e i i produ e i, a doko aia dó r i usług za po o ą i he . Tu astępuje sa o za koord a ja działal oś i o u grup, z ierzają a do ró o agipop tu i podaż , prz odpo ied i pozio ie e .e ha iz y sa oregulują eI.1.5. Funkcje cenyFunkcja oceny– skazuje a goto oś aó do zapłat określo ej e , ao e iają do ro lu usługę przez pr z at e , po stro ie produ e tó e a określa kosztwytwarzaniaFunkcja stymulacyjna–skła ia produ e tó do z iększa ia podaż dó r i usługFunkcja informacyjna– dot z zaró o za ho a ia i o eaó , jak i t ór ó zapośred i t e e dó r i usługFunkcja koordynacyjna– polega a zró o aże iu podaż i pop tu za po o ą e ha iz ucenFunkcja sterowania– polega a łaś iroz iesz ze iu zikó produk ji za po o ąich cenyFunkcja substytucyjna– polega aorze przez przedsię iorst o korz st h zikóprodukcji na podstawie ich cenysokie koszt zaa gażo a ia pra skła iają do jejzastąpie ia kapitałeFunkcja innowacyjna– skła ia do stoso a ia oraz o sz h roz iąza te h ologi z hI. . . For y zakłó e fu k jo owa ia ry kuzakłó e ia ko kure ji –monopolenastawienieprzedsię ior ó a z sk – rak hę i do pod osze ia so jal h kosztófunkcjonowania gospodarkirak spra iedli ego podziału do hodurak lu ogra i zo a odpo iedzial oś przedsię ior za spo odo a e za ie z sz ze ieśrodo iskaUdział pa st a ie oże zastępo a e ha iz ó r koh, le z uzupeł ia je!)ada ia pa st a:pra e określe ie ra fu k jo o a ia r ku określe ia regułia dó r i usług z ałs ste e u ó i za ezpie zeiem ich wykonania)I.1.7. Podstawowe zadaia pa stwa i jego zada ia dodatkowe.dostar za ie dó r i usług pu li z h, któr h t arza ie dla gospodarki pr at ej jestieopła al edostar za ie dó r i usług pu li z h do któr h pa st o jest ustrojo o zo o iąza edąże ie do za ho a ia spra iedli oś i podziale do hodu i ajątku hodzi o zape ie iejednostkom lub gospodarstwom domowym dochodu na poziomie minimum egzystencji)dąże ie do z eutralizo a ia ujeh skutkóklu ko iu ktural egosokiej i fla ji iwysokiego bezrobocia)koord a ja pla ówinwestycyjnych w skali makroekonomicznej (zbytnie ograniczanieko su p ji a rze z i est ji po oduje spadek ot a ji do pra i apię ia społe z e, zdrugiej stro trud o zape i zrost ko su p ji ez i est jiI.2.1. Istota, fazy i okresy trwania cyklu koniunkturalnegoCykl koniunkturalny -zja isko stępo a ia gospodar e aha aktoś i gospodar zej,harakter zuje się z ia a i skaź ikó eko o i z h p. ielkoś produk ji, pozio e ,zatrudnienie, eksport, import).Wzrost gospodarz jest zakłó aa skutek roz i ię ia się pop tu i zdol oś i produk j h.W literaturzeie ia e są okres tr a ia klu ko iu ktural ego:Krótkoter i olata, tz . kl Juglara ,Śred ioter i olat, tz . kl Mit hella ,Długoter i ook. lat, tz . kl Ko dratieffa .Moż a odrę i fazklu ko iu ktural ego:Faza wzrostu;-roś ie zatrud ie ie, do hód, pop t i ielkoś pie iądza,-ziki produk j e są stop io o peł iej korz st a e-zrost skło oś ido inwestowania- opinia publiczna reaguje optymistycznie na tempo i przejawy wzrostuFaza wysokiej koniunktury;-z a zą a prze aga pop tu ad podażą- wzrost stopy inflacji-pote jał produk j jest peł i korz sta , a pra o ior-stop io e osła ie ie zai tereso a ia i esto a ie- zwolnienie tempa wzrostu PKBFaza boomu;-az a zo a jest z liżają ą się depresją- stopniowo opinia publiczna jest coraz bardziej sceptycznaFaza depresji;-oła a jest ograniczenieminwestycji-spadek podaż dó r i est j h i zrost ezro o ia-spadają z ski przedsię ior ó-spadek do hodó pra o i z h-do hod aó i i h pop t stop io o aleją(ołuje to astroje pesFaza kryzysu;- spadek inwestycji, jak i popytu na dobra konsumpcyjne oraz wzrost bezrobocia-pote jał produk jie jest korz sta-a ki d spo ują soki i rezer a i, le z ie a pop tu a kred t- nastroje depresjido agają się podższe ia płaist z e)Magi z Trójkąt sta o i sta iliza ja e , peł e zatrud ie ie i ró o aga ila su płat i zego. Są topostulat polit ki gospodar zej, któr h ko pro is ie jest łat . Po iędz posz zególiele e ta i tego trójkąta ie a har o ii, le z jest ko flikt z po odu ko kure ji iędz i i:Sta iliza ja e ie oz a za stał h e e jed h dó r i usług ogą ros ą , a ihspada , hodzi t prz padku o sta il oś e prze ięt h. Należ prz ją , że sta il ee to jede z podsta oh aru kó funkcjonowaniagospodarki rynkowej.)ape ie ie sokiego pozio u zatrud ie ia, ie oz a za ogra i ze ia polit ki do peł egokorz sta ia pra , le z ró ież ih zikó produk ji. Idealzja iskiełas tua ja raku ezro o ia, gd ż jest o o iekorz st e po oduje szerze ie się u óst a,apię społe z h, ko ie z oś i stoso a ia tra sferó udżetoh o harakterzesocjalnym)Ró o aga ila su płat i zego jest ożli a gd ad żka eksportu ad i portekształtuje się a pozio ie % do % produktukrajowego bruttoJak ida sz stkie trz postulat są ardzo aż e i trud o dopro adzi do ko pro isu iędznimi.I. . . Pro letzw. Magi z ego Trójkąta.I. . . Polityka fiskal a w kształtowa iu ko iu ktury auto aty z e sta ilizatoryDo arse ału środkó polit ki fiskal ej ależą przede sz stkipodatki idatki udżeto e.Polityka podatkowa:dostoso a ie pł ó udżetoh do kształto a ia się ko iu kturpod ższa e lu o iża e są sta ki podatko e al o też z ie ia a jest podsta aopodatkowaniaoddział a ie za pośred i t e podatkó a pop t ko su p j i i est j oraz aielkoś osz zęd oś ipa st o korz stuje t zakresie przede sz stki podatki do hodo e i podatek odartoś i doda ejWdatki udżeto e:z iększe ie datkó oso oh i so jal h a ezpośred i pła ielkoś pop tukonsumpcyjnegopu li z e datki i est j e poz alają a z iększe ie produktu krajo ego ruttoMetod polit ki fiskal ej, stoso a e do kształto a ia ko iu ktur :PodmiotOż ie ie pop tuOgraniczenie popytuGospodarstwa domowe-o iże ie zali zek podatku do hodo-tzaso e o iże ie sta ek podatku do hodo ego-płata dodatku ko iu ktural ego-pod ższe ie zali zek-tzaso e pod ższe ie sta ek podatku do hodo ego-po órpodatku koniunkturalnegopodatku do hodo.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]