Human Planet [1x01] Oceans - Into ...

Human Planet [1x01] Oceans - Into the Blue, Human Planet, napisy

s [ Pobierz całość w formacie PDF ]
{129}{278}Tylko jedna istota|opanowała każdy zakštek ziemi.{301}{410}Tš istotš jestemy my.{438}{587}Na całym wiecie wykorzystujemy|swš pomysłowoć, by przeżyć w dziczy,{588}{727}z dala od wielkich miast,|twarzš w twarz z surowš naturš.{753}{869}Oto Planeta Ludzi.|W tłumaczeniu titi.{1125}{1226}Morza pokrywajš 70%|powierzchni naszej planety.{1255}{1366}Sš domem dla 3/4|wszystkich ziemskich istot.{1546}{1678}Każda z nich jest wietnie|przystosowana do życia w oceanie...{1739}{1795}...każda, prócz jednej.{2250}{2315}Nie nadajemy się do życia w wodzie{2364}{2478}i w tym gronym, obcym wiecie|jestemy odcięci od naszego rodowiska.{2663}{2774}Ale na miałków, wstępujšcych do głębin|czekajš wielkie możliwoci.{2856}{2961}W miarę zanurzania się|coraz głębiej w wielki błękit{2962}{3060}czekajš nas olbrzymie wyzwania...|jak je pokonać?{3531}{3667}OCEANY - WIELKI BŁĘKIT{3807}{3914}Nasz romans z oceanem|zaczyna się na brzegu.{3931}{4033}Nawet tu morze jest siłš,|z którš musimy się liczyć.{4121}{4174}W Galicji, w północnej Hiszpanii|znajduje się{4175}{4278}jedno z najzdradliwiejszych|europejskich wybrzeży.{4325}{4425}Ale im ekstremalniejsze warunki,|tym większa nagroda,{4426}{4540}jeli jestecie, jak Javier i Angel,|gotowi podjšć ryzyko.{4560}{4632}{Y:i}Matko boska!{4670}{4738}{Y:i}Będzie ciężko.{4855}{4955}{Y:i}- Ale gdy umrzesz...|- Dopiero po tobie.{4987}{5078}Javier i Angel polujš|na dziwne stworzenie,{5079}{5227}przywierajšce do zniszczonych falami skał,|na dnie urwiska.{5565}{5675}Muszš być szybcy. Skały te|odkryte sš tylko w czasie odpływu.{5831}{5877}Vamos! Arriba! Arriba!{6140}{6186}{Y:i}Uważaj!{6260}{6340}{Y:i}Spokojnie, teraz zbieraj.{6432}{6504}"Gęsie pškle" (skorupiaki),|które zbierajš,{6505}{6618}to ceniony delikates,|który mogš sprzedać po 200 euro/kilo.{6636}{6773}Ale zbiór nie jest łatwy.|Rocznie ginie około pięciu zbieraczy.{6790}{6866}Tylko kilku odważa się pracować|w tak ciężkich warunkach.{6867}{6969}Ale włanie ci mogš żšdać więcej|za swe plony.{6977}{7037}{Y:i}Uważaj z tym.{7256}{7353}Pomimo sztormu, Javier napełnił worek.{7385}{7497}Teraz kolej na Angela i choć|robi się coraz niebezpieczniej,{7579}{7635}schodzi bez liny zabezpieczajšcej.{7804}{7893}Bez niej może lawirować między falami{7894}{7994}i dosięgnšć najniższych skał,|gdzie rosnš największe pškle.{8016}{8114}Jedno polizgnięcie się|może być miertelne.{8292}{8386}Choć zbliża się przypływ,|Angel chce zebrać więcej.{9082}{9160}Hazard Javiera i Angela opłacił się.{9161}{9227}W dwie godziny zebrali doć pškli,{9230}{9379}by zarobić jakie 800 euro.|Niele jak na dzień na wybrzeżu.{9389}{9470}{Y:i}Trzeba liny, żeby zdobyć|takiego wielkiego.{9519}{9603}{Y:i}Albo żeby się powiesić.{9649}{9778}To obfitoć pożywienia|wabi nas ku falom.{9779}{9892}Tylko kawałek dalej|sš jeszcze większe bogactwa.{9955}{10045}Do wód przybrzeżnych zalicza się|tylko 1/10 całoci oceanów,{10046}{10133}ale żyje w nich ogromna większoć|morskich istot.{10271}{10392}Niestety, im dalej od brzegu,|tym większe niebezpieczeństwo.{10503}{10591}Benjamin uczy się|fachu harpunisty i wie,{10592}{10710}że każdego dnia jego umiejętnoci|mogš być wystawione na próbę.{10815}{10938}Czujemy wielkie napięcie|nim ruszymy na łów,{10954}{11087}ale jeli nie wyjdziemy,|nie będziemy jeć.{11137}{11269}Mieszka na małej, indonezyjskiej|wyspie o nazwie Lembata.{11270}{11332}Na skałach ronie tylko kilka rolin{11333}{11434}i nawet przeżycie dzięki morzu -|to walka.{11499}{11631}Jest jednak jedno wyczekiwane zwierzę,|które może odwrócić ich los o 180 stopni.{11863}{11937}{Y:i}Wieloryb! Wieloryb!{12055}{12146}Cała wioska rzuca się do akcji.{12531}{12606}Wypłynięcie w morze to zawody z czasem.{13001}{13150}Benjamin i reszta załogi zmierzš się|z największym drapieżnikiem w historii.{13183}{13331}{Y:i}Siłš ogona i głowy|wieloryb może zabić nas, łowców.{13451}{13590}Wszyscy oni znajš ryzyko,|ale większe okazje się tu nie zdarzajš.{13640}{13698}Kaszalot.{13748}{13884}Te potężne, do 18 m. długoci|potwory to silne zwierzęta{13885}{13946}nie poddajšce się bez walki.{14166}{14229}W prostych, drewnianych łódkach|i z ręcznie robionš broniš{14230}{14376}wielorybnicy zdajš się le wyposażeni,|ale od 600 lat wyglšda to tak samo.{14451}{14564}Harpun dosięgnie wieloryba tylko wtedy,|gdy ten wynurza się, by odetchnšć,{14577}{14634}więc łowcy muszš ruszać się szybko.{14846}{14944}Brat Benjamina szykuje się|do ataku na wieloryba.{14969}{15042}To najniebezpieczniejszy moment.{15211}{15263}Chybia jednak{15325}{15415}i teraz kto musi go zastšpić,|zanim wieloryb się zanurzy.{15483}{15542}Nadeszła chwila Benjamina.{16053}{16110}Dosięgnšł go!{16207}{16292}Ale to dopiero poczštek walki.{16381}{16503}Gdy zwierzę stara się uwolnić,|próbujš je ugodzić ponownie.{16647}{16755}Muszš zapobiec jego zanurzeniu się|i wcišgnięciu łódki pod powierzchnię.{16931}{17004}Ale to za mało.{17087}{17223}Załoga przenosi się w bezpieczne miejsce,|przerażona miotajšcym się wielorybem.{17484}{17582}Inna załoga atakuje i trafia|wieloryba jeszcze raz.{17822}{17957}Cišgnšc kilka łódek,|zwierzę zaczyna słabnšć.{18267}{18343}Gdy jego walecznoć w końcu|się wyczerpuje,{18344}{18445}zadaje się mu ostateczny cios w kręgosłup.{18848}{18940}Była to wspaniała, omiogodzinna walka,{18941}{19058}w której Benjamin pokazał|swe umiejętnoci i odwagę{19155}{19268}i tym razem wszyscy|bezpiecznie wracajš do domu.{19322}{19467}mierć wieloryba, dla nas smutna,|dla nich jest deskš ratunku.{19468}{19560}Z jednego połowu wie|żywi się miesišcami,{19562}{19625}a połowy na małš skalę na Lembata{19626}{19719}nie zagrażajš populacji|wielorybów w oceanach.{19720}{19804}Łowiš ich tylko około szeciu rocznie.{19849}{19962}Nic się nie marnuje.|Mięso zostaje podzielone.{19963}{20108}Jako ten, który zadał decydujšcy cios,|Benjamin dostaje największš częć,{20122}{20234}i w końcu przez jaki czas|jego rodzina nie będzie głodna.{20389}{20456}Choć dostosowani do życia na lšdzie,{20457}{20605}stalimy się niezmiernie sprawnymi|myliwymi na oceanie.{20653}{20754}Tajemnicš ludzkiego sukcesu|przy eksploracji oceanów{20757}{20825}jest zdolnoć przystosowania się.{20945}{21006}W niektórych szczególnych miejscach{21009}{21110}oznacza to współpracę|z morskimi istotami.{21270}{21336}Ci rybacy z Laguny w Brazylii{21337}{21414}nawišzali jeden z najdziwniejszych|rodzajów partnerstwa{21415}{21557}między człowiekiem a dzikim zwierzęciem,|jaki można spotkać w wiecie.{21628}{21727}Edson wstaje wczenie,|by złowić dużo barwen,{21728}{21835}które zawsze w maju|przemieszczajš się tymi wodami.{21863}{21908}Ale jest jeden kłopot.{21934}{22078}Woda jest tak mętna, że rybacy|nie widzš, gdzie zarzucić sieci.{22127}{22276}Połšczyli więc siły z najinteligentniejszym|zwierzęciem w morzu.{22284}{22404}Ale, jak każdy zwišzek,|i ten wymaga dużej dozy cierpliwoci.{22637}{22717}W końcu ich przyjaciel się wynurza.{22793}{22901}Miejscowy delfin butlonosy|jest znakomitociš Laguny.{22902}{23034}Edson i jego kumpel Alfredo|znajš każdego z nich po imieniu.{23036}{23113}{Y:i}Dzięki Figueirido będziemy mieć|masę ryb.{23144}{23231}{Y:i}- A tam jest Scube.|- Tak, to Scube.{23234}{23370}Co niewiarygodne - delfiny naprowadzajš|barweny w kierunku rybaków,{23371}{23470}a nawet, zanurzajšc się|w charakterystyczny sposób,{23473}{23541}sygnalizujš, kiedy zarzucić sieci.{23946}{24094}Rybacy twierdzš, że można odczytać|wielkoć ławicy i kierunek, w jakim płynie{24095}{24183}z dynamiki i kierunku|delfiniego nurkowania.{24301}{24388}Delfiny sš bardzo pracowite|przy naganianiu barwen.{24439}{24514}Rybacy dostajš ryby na talerzu;{24600}{24707}mniej jasne jest,|co chcš osišgnšć delfiny.{24708}{24830}Wyczuwajšc ofiarę za pomocš echolokacji|bez problemu mogš łowić w mętnej wodzie,{24831}{24936}jednak trudno im jest wyłowić|z ławicy pojedynczš sztukę.{24957}{25055}Dzięki sieciom jednak ryby|rozpraszajš się w panice{25056}{25151}i delfiny mogš z łatwociš je wyłapać.{25525}{25652}Po wycišgnięciu sieci|widać owoce współpracy.{25808}{25924}Edson i reszta rybaków nie wštpi,|że delfiny bardzo im pomagajš.{25964}{26110}{Y:i}- Delfiny były dzi wietne.|- Jest ponad 13 kilo.{26162}{26269}{Y:i}Złowiłem 80 barwen|przy jednym zarzuceniu sieci.{26845}{26992}Niezależnie od sposobu połowu,|owoce morza bywajš podstawš przetrwania,{26993}{27125}stanowišc główne ródło protein|dla około połowy populacji ludzkiej.{27251}{27374}Lecz nasz prastary sojusz z morzem|to nie tylko poszukiwanie pokarmu.{27426}{27502}Im bardziej stajemy się|zależni od oceanu{27503}{27580}i im dalej się wypuszczamy|za jego potężne granice,{27581}{27695}tym większy wpływ|wywiera on na nasze istnienie.{27800}{27892}Pacyfik pokrywa 1/3 kuli ziemskiej.{27986}{28051}Mieszkańcy tych kropeczek lšdu|na jego rodku{28052}{28148}sš odizolowani tak bardzo,|jak tylko to możliwe.{28458}{28519}Na lšdzie jest niewiele możliwoci,{28523}{28671}więc otaczajšcy go ocean stanowi podstawę|całego życia na tamtejszych wyspach.{28946}{29036}Oddalone od najbliższego kontynentu|o ponad 3 tys. kilometrów,{29037}{29133}Hawaje sš jednymi|z najbardziej wyizolowanych wysp.{29191}{29341}W kilku miejscach morze miało|wielki wpływ na ludzkš egzystencję.{29729}{29829}Ocean w znacznym stopniu|jest naszym domem.{29830}{29978}Nasza łšcznoć jest tak wielka,|że postrzegamy go jako nasze praródło.{29979}{30097}Woda - to my, woda to|nasza matka, ojciec, nasi bogowie.{30167}{30272}Dla Toma "Pohako" Stone'a,|pokaz umiejętnoci w oceanie{30273}{30366}to podstawa bycia Hawajczykiem.{30526}{30659}lizganie się po falach, jak to okrelano,|Polinezyjczycy uprawiali ... [ Pobierz całość w formacie PDF ]